2023-09-15

Tylko 4 dni na konsultacje w sprawie Nowych Technik Genomowych!

Takie zamierzenia mogą prowadzić do patentowania roślin uprawnych i braku dostępności nasion tradycyjnych. Zaledwie cztery dni dało ministerstwo rolnictwa na konsultacje społeczne w sprawie Nowych Technik Genomowych. O sprawie w Polsce prawie się nie mówi, tymczasem dokumenty zatwierdzone przez instytucje unijne mogą bardzo wiele namieszać w rolnictwie.

Dlaczego sprawa jest tak ważna: bo w krótkim czasie może prowadzić do opatentowania wielu, jeśli nie wszystkich roślin uprawnych. Kilkanaście dni temu, gdy po raz pierwszy pisaliśmy o tej sprawie, ministerstwo rolnictwa poinformowało, że zdaniem ministra Telusa istnieje obawa, że opatentowane produkty NGT ograniczą rolnikom ich prawa do swobodnego korzystania z nasion, natomiast małym i średnim przedsiębiorstwom nasiennym ograniczą programy hodowlane oraz konkurencyjność. O tej sprawie i wypowiedziach ministra rolnictwa o Nowych Technikach Genmowych pisaliśmy TUTAJ.

Przygotowany został Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie roślin uzyskiwanych za pomocą niektórych nowych technik genomowych oraz pochodzących z tych roślin żywności i pasz, oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2017/625

- Wiele zainteresowanych stron podniosło kwestię patentów dotyczących NGT. Organizacje hodowców i rolników wyraziły obawy dotyczące potrzeby zapewnienia hodowcom dostępu do opatentowanego materiału genetycznego oraz dostępu rolników do materiału przeznaczonego do reprodukcji roślin uzyskanego z roślin NGT, mając na uwadze, że niektórych roślin NGT nie da się odróżnić od roślin uzyskanych tradycyjnymi metodami hodowlanymi - czytamy w przygotowanym wniosku.

W załączniku do wniosku czytamy, jaka roślina będzie uznana za NTG.

- Roślinę NGT uznaje się za równoważną z roślinami konwencjonalnymi, jeżeli różni się ona od rośliny biorcy/rośliny rodzicielskiej o nie więcej niż 20 modyfikacji genetycznych w dowolnej sekwencji DNA wykazującej podobieństwo sekwencji z miejscem docelowym, które można przewidzieć za pomocą narzędzi bioinformatycznych - poinformowano.

Z załącznika dowiadujemy się także, że zachętą do stosowania takich roślin będą, między innymi, plony, w tym stabilność plonów i plony w warunkach uprawy niskonakładowej..

Dlaczego Unia Europejska chce wprowadzić właśnie takie uprawy na razie obok, a być może w niedługim czasie zamiast upraw tradycyjnych, nieopatentowanych roślin? Jakie są cele szczegółowe? Według jednego z dokumentów do konsultacji, są one następujące:

1. Procedury dotyczące zamierzonego uwalniania i wprowadzania do obrotu, które zapewniają, by rośliny NGT i uzyskane z nich żywność/pasze były tak samo bezpieczne jak ich konwencjonalne odpowiedniki, a jednocześnie nie pociągają za sobą niepotrzebnych obciążeń regulacyjnych.

2. Zamierzone uwalnianie i wprowadzanie do obrotu roślin NGT i pochodzących z nich żywności/pasz, które obejmują szerokie spektrum gatunków roślin i cech agronomicznych, przez różne podmioty opracowujące.

3. Rośliny NGT uwalniane lub wprowadzane do obrotu posiadają cechy agronomiczne, które mogą przyczynić się do osiągnięcia zrównoważonego systemu rolnospożywczego.

Trudno uwierzyć, że w tak ważnej sprawie ministerstwo rolnictwa daje na konsultacje zaledwie 4 dni - w czwartek ukazało się ogłoszenie o konsultacjach, a poniedziałek jest ostatnim dniem kiedy można składać uwagi w tej sprawie.

Najważniejsze jeest to, co przed kilkunastoma dniami powiedział minister Telus.

- Istnieje obawa, że opatentowane produkty NGT ograniczą rolnikom ich prawa do swobodnego korzystania z nasion, natomiast małym i średnim przedsiębiorstwom nasiennym ograniczą programy hodowlane oraz konkurencyjność – mówił minister rolnictwa.

Dokumenty do konsultacji znajdziemy tutaj: