Od stycznia: niższe dopłaty za lekceważenie BHP?

Zachodniopomorska Izba Rolnicza zwróciła się do ministerstwa rolnictwa z prośba o wyjaśnia w tej sprawie.

- Zarząd Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej zwraca się z pytaniem, czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi planuje od 1 stycznia 2025 roku wprowadzić zasadę zmniejszania dopłat bezpośrednich w przypadku niespełnienia przepisów z zakresu prawa pracy i zasad BHP? - pytał Andrzej Karbowy, prezes Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej ministra Czesława Siekierskiego. - Z przedstawianych w mediach treści wynika, że jeśli w trakcie kontroli wykonywanej przez PIP stwierdzone zostanie naruszenie przepisów, to rolnik otrzyma karę administracyjną w postaci procentowego zmniejszenia dopłat wypłacanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Wyczerpującej odpowiedzi udzielił w tej sprawie Stefan Krajewski, wiceminister rolnictwa.

- Konieczność wdrożenia do polskiego porządku prawnego mechanizmu warunkowości społecznej wynika z przepisów art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115. Przepis ten obliguje państwa członkowskie do wskazania od 1 stycznia 2025 r. w swoich planach strategicznych WPR zasady, zgodnie z którą nakłada się kary administracyjne dla beneficjentów, jeżeli nie spełniają oni wybranych wymogów prawa pracy oraz zasad BHP - poinformował wiceminister Krajewski.

Jak wyjaśnił, warunkowość społeczna obejmie rolników i innych beneficjentów otrzymujących:

1. płatności bezpośrednie, w tym: podstawowe wsparcia dochodów, płatności redystrybucyjne, płatności dla młodych rolników, płatności związane z produkcją, płatności w ramach ekoschematów (w tym dobrostanowe) oraz płatności dla małych gospodarstw,
2. płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne, płatności ekologiczne lub premie z tytułu zalesień, zadrzewień lub systemów rolno-leśnych,
3. płatności ONW.

W Polsce organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa, a także higieny pracy jest Państwowa Inspekcja Pracy (PIP).

- Kontrole warunkowości społecznej będą wykonywane w ramach kontroli w rolnictwie wykonywanych przez PIP już obecnie, na podstawie obowiązujących przepisów. Spełnienie wymogów warunkowości społecznej nie jest zatem nowym obowiązkiem, a opiera się na przestrzeganiu powszechnych, krajowych norm prawa pracy oraz zasad BHP. Ze wstępnych oszacowań wynika, iż mechanizmem warunkowości społecznej zostanie objęta niewielka grupa beneficjentów składających wnioski i zatrudniających pracowników - poinformował Stefan Krajewski.

Wiceminister wyjaśnił także, ze możliwe, ale nie konieczne, zmniejszenie wysokości płatności o kwotę nałożonej kary administracyjnej, będzie miało miejsce w przypadku wykrycia podczas kontroli PIP uchybień związanych z nieprzestrzeganiem prawa pracy i zasad BHP. W takimprzypadku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) będzie informowana przez PIP o decyzjach, wydanych w wyniku kontroli. ARiMR w trakcie toczącego się postępowania administracyjnego weźmie pod uwagę przekazane informacje oraz podejmie decyzję o ewentualnym zastosowaniu kary administracyjnej. Kara nie zostanie nałożona, jeżeli jej wysokość nie byłaby wyższa niż 100 euro. W takiej sytuacji rolnik zobowiązany będzie jednak podjąć działania naprawcze mające na celu usunięcie stwierdzonych niezgodności z wymogami warunkowości społecznej w określonym terminie.

Natomiast w przypadku konieczności zmniejszenia płatności, to co do zasady, zmniejszenie wynosić będzie 3% całkowitej kwoty płatności, a w przypadku poważnych naruszeń zmniejszenie będzie wyższe niż 3%. W razie powtarzającej się niezgodności zmniejszenie wynosi 10%, zaś w przypadku celowej niezgodności (umyślność) - co najmniej 15%. Kara administracyjna zostanie zwiększona w przypadku poważnej niezgodności. W sytuacji umyślnego i drastycznego nieprzestrzegania przepisów możliwe będzie zastosowanie kary administracyjnej w wysokości 100% całkowitej kwoty płatności.