PKO BP: Gaz napędza koszty produkcji żywności

Jak zauważają eksperci rynkowi, w przypadku utrzymywania się wysokiego tempa podwyżek cen, i spadku dostępności nawozów, niewykluczony jest scenariusz ograniczenia ich zużycia na świecie w sezonie 2021/22.

Tymczasem wzrosty cen gazu przyspieszyły na przełomie trzeciego i czwartego kwartału 2021 roku. W pierwszym tyg. października ceny gazu ziemnego były 6,8-krotnie wyższe niż przed rokiem, wobec 5,7-krotnego wzrostu średnio we wrześniu. Przyspieszenie wzrostów cen uwarunkowane było mniejszymi dostawami gazu z Rosji, wzrostem zapotrzebowania w Azji, szczególnie w Chinach, czy też zwiększonym popytem na to źródło energii w UE w warunkach spadku dostaw energii z wiatru m.in. w Niemczech.

- Silne podwyżki mają odzwierciedlenie w cenach nawozów - przeciętna cena mocznika (cena spot, Black Sea) na początku października była wyższa o 69% r/r. Problemem jest nie tylko zwiększona presja kosztowa wynikająca z podwyżek cen gazu, ale również mniejsza jego dostępność, która spowodowała, że kilku kluczowych europejskich producentów nawozów zdecydowało się ograniczyć produkcję - wyjasnia Bank PKO BP. -  Na wzrosty przekłada się również wprowadzony we wrześniu zakaz eksportu nawozów fosforowych przez Chiny – największego ich eksportera na świecie, z 27%. udziałem w globalnym handlu w 2019 (CN 3103). Według Banku Światowego we wrześniu ceny superfosfatu potrójnego w USA wzrosły ponad 2-krotnie w relacji rocznej.

Co dalej? Zdaniem analityków, utrzymanie dynamiki cen gazu na poziomie z początku października w kolejnych miesiącach mogłoby podbić tempo wzrostu kosztów produkcji w sektorze spożywczym nawet o 3-4 punkty procentowe. O ile branża spożywcza odpowiedzialna jest za ok. 9% zużycia gazu ziemnego w przetwórstwie przemysłowym, to jego udział w energii zużywanej w firmach spożywczych jest jednym z najwyższych spośród branż przemysłowych. To, wraz z rosnącą presją kosztową w produkcji surowców rolnych, może wspierać podwyżki cen żywności w 2022.

- Ograniczenie ilości stosowanych nawozów mogłoby odbić się negatywnie na produkcji (istotny czynnik plonotwórczy), i wzmocnić oczekiwane podwyżki cen - prognozują alanitycy PKO BP. -  Z uwagi na długi cykl produkcji, charakteryzujący większość działalności rolniczych, efekt ten mógłby uwidocznić się w większym stopniu w drugim półroczu 2022 roku.Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem dla cen żywności wciąż wydaje się być przyspieszenie ich dynamiki do ok.6% r/r w pierwszym kwartale 2022 roku i stopniowy spadek tempa wzrostów w kolejnych kwartałach 2022. Wzrost kosztów nawożenia może również negatywnie odbić się na opłacalności produkcji rolniczej - w przypadku zbóż koszty nawożenia stanowią ponad 50% kosztów bezpośrednich uprawy.