Będą dopłaty do wapnowania!

Zakwaszenie jest obecnie w Polsce najważniejszym czynnikiem ograniczającym plonowanie roślin, ponieważ około 50% gleb charakteryzuje się odczynem kwaśnym lub bardzo kwaśnym. Jedynym sposobem na podniesienie odczynu gleb jest wapnowanie. Tymczasem zużycie nawozów wapniowych jest w stosunku do potrzeb bardzo małe. W  ostatnich latach wynosi niespełna 40 kg CaO/ha/rok i nie pokrywa  nawet ubytku wapnia wynoszonego z plonami roślin uprawnych. 

10 maja, na konferencji prasowej Minister Środowiska Henryk Kowalczyk zapowiedział uruchomienie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej specjalnego programu wspierającego wapnowanie gleb. Program dedykowany jest wszystkim gospodarstwom rolnym, ze szczególnym uwzględnieniem tych mniejszych. Dofinansowanie będzie uzależnione od areału poszczególnego gospodarstwa. Wsparcie w formie dotacji trafi, za pośrednictwem Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska  i Gospodarki Wodnej do jednostek, które będą je przyznawały rolnikom.

Wyrażając satysfakcję z przygotowania nowych programów, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jan Krzysztof Ardanowski powiedział podczas konferencji:

Bardzo dziękuję Ministerstwu Środowiska za konkretne i policzalne wsparcie rozwiązań problemów, z jakimi zmaga się obecnie wieś.  Realizacja tych programów to praktyczna odpowiedzialność całego rządu za sprawy polskiej wsi. Kwota 300 mln złotych jest znacząca. Ale jeśli będzie duże zainteresowanie rolników tym programem, a te pieniądze skończyłyby się, to będziemy szukać dodatkowych środków na ten cel.

15 maja w sejmowej komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wiceminister Rafał Romanowski powiedział:

W roku bieżącym będzie realizowany program dotyczący wapnowania. 300 mln zł. Od 3 czerwca rozpoczyna się nabór Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska dla ośrodków doradztwa rolniczego z poszczególnych województw i później ODR-y będą ten program realizowały.

Wcześniej chęć realizacji tego programu zgłosiły władze Krajowej Rady Izb Rolniczych, podnosząc, że mają doświadczenie w tym względzie, gdyż w przeszłości Śląska Izba Rolnicza rozdzielała środki na wapnowanie.

Będą trzy stawki:

• do 25 ha gruntów  - 300 zł,
• od 25 do 50 ha - 200 zł,
• od 50 ha do 75 ha - 100 zł.

Z programu wapnowania będą mogły skorzystać wszystkie gospodarstwa rolne, zwłaszcza te małe i średnie. Dotacje mają być przeznaczone na zakup czystego składnika odkwaszającego (CaO oraz MgO). Z dotacji nie będzie można sfinansować jednak kosztów transportu czy rozsiania wapna. 

Przypomnieć należy, że uregulowanie odczynu gleby (czyli wapnowanie) to podstawowy zabieg agrotechniczny podnoszący niskim kosztem urodzajność gleby, jej odporność na procesy erozyjne. W glebie o uregulowanym pH rośliny lepiej pobierają składniki pokarmowe, rozwija się życie biologiczne. Jako przedział optymalny dla procesów biologicznych, związanych z metabolizmem większości gatunków roślin i mikroorganizmów glebowych przyjmuje się wartości pH od 5,5 do 7,2, mierzone w 1M KCl. Przy wartościach pH poniżej 4,5 w roztworze glebowym pojawiają się rozpuszczalne formy glinu, uszkadzające włośniki korzeni upośledzające pobieranie wody i składników. W warunkach zbyt niskiego pH zmniejsza się pobranie składników nawozowych przez rośliny, które w wyniku wymywania przedostają się do wód gruntowych (azot) lub uwsteczniają (fosfor). Odczyn gleby ma podstawowe znaczenie dla procesów uruchamiania lub immobilizacji pierwiastków śladowych w glebach zanieczyszczonych - mobilność potencjalnie toksycznych metali, takich jak np. kadm, ołów, zmniejsza się wraz ze wzrostem pH gleby w zakresie spotykanym w glebach. Zakwaszenie jest obecnie w Polsce najważniejszym czynnikiem ograniczającym plonowanie roślin, ponieważ około 50% gleb charakteryzuje się odczynem kwaśnym lub bardzo kwaśnym (patrz: mapka - źródło IUNG PIB). 

Opracowanie: J_G