Kiła zaatakowała rzepak

Plantacja porażona przez kiłę kapusty. Widoczne wypady roślin

Kiła kapusty to bardzo groźna choroba rzepaku, występująca co roku z większym nasileniem. Najczęściej jest spotykana w monokulturach rzepaku. Monokultura prowadzi do akumulacji zarodników grzyba w glebie i na resztkach pożniwnych, stąd jej presja w kolejnych latach może rosnąć geometrycznie. Z tego powodu, ze względów fitosanitarnych najlepiej, gdyby rzepak nie przychodził na to samo pole częściej niż po upływie 4 lat. Sprawcą tej choroby jest pasożytniczy pierwotniak Plasmodiophora brassicae. Występuję on wszędzie, w wielu różnych patotypach (do tej pory zidentyfikowano 9 najgroźniejszych)  – stąd jego zwalczanie jest trudne, a nawet niemożliwe. Kile kaputy na rzepaku sprzyjają ponadto: kwaśny odczyn gleby (pH < 6,5), wysokie uwilgotnienie gleby (ograniczające ilość powietrza glebowego), gleba zbita, zasklepiona, ograniczona ilość uprawek pożniwnych i przedsiewnych oraz wysokie temperatury gleby jesienią (około 20°C). Kiła kapusty atakuje przede wszystkim korzenie siewki rzepaku, powodując powstawanie na nich charakterystycznych narośli. Przy silnej infekcji rośliny zainfekowane są znacznie mniejsze niż zdrowe, a na liściach obserwowane są przebarwienia. Zainfekowane rośliny mogą przetrwać atak pasożyta, gdy będą miały zagwarantowaną dostateczną wilgotność i wykształcą wtórny system korzeniowy. Z tego powodu ważna jest ogólna kondycja roślin jesienią, która jest uwarunkowana ich odpowiednim zaopatrzeniem w składniki pokarmowe, szczególnie mikroelementy (bor !). Należy pamiętać, aby nie przesadzić z nawożeniem azotem, gdyż może to spowodować osłabienie roślin.

Rynek grzybobójczych środków chemicznych (fungicydów) do zwalczania kiły kapusty, jeśli już wystąpi w rzepaku, jest bardzo ubogi. Niedawno, Sumi Agro Poland rozszerzyła rejestrację fungicydu Topsin M 500 SC o zastosowanie w celu ograniczenia występowania kiły kapusty w rzepaku ozimym. Tym samym Topsin M 500 SC jest obecnie jedynym fungicydem posiadającym rejestrację w tym zakresie.

Najprostszym sposobem ograniczenia porażenia rzepaku przez Plasmodiophora brassicae jest wybór odmian tzw „kiłoodpornych” Coraz więcej hodowli prowadzi selekcję genotypów rzepaku w kierunku zwiększonej odporności na kiłę kapusty. W katalogach odmian rzepaku ozimego, parametr jest spotykany w odmianach Syngenta, Rapool, RAGT, Corteva Agriscience, Dekalb, Limagrain i wielu innych. Wybór odmian kiłoodpornych to jest jednak temat do zapamiętania na przyszły sezon, gdy będą podejmowane decyzje o wyborze materiału do siewu rzepaku.